Bestuurlijke dwaling

Burgemeester en wethouders trekken boetekleed aan, ‘Er zitten blaren op onze billen, die voelen wij’

„We hebben als college, plat gezegd, niet goed opgelet”, burgemeester Vincent van Neerbos trok dinsdagavond het boetekleed aan tijdens een speciale raadbijeenkomst. Onderwerp: de gang van zaken rondom de opvang van Oekraïners in Maasbommel vorig jaar. Er ging van alles fout, blijkt.

Irma van Teunenbroek 28-09-24, 09:42

Aanleiding voor de ontboezeming van de burgemeester was een rapport van onderzoeksbureau BMC. Die keek op verzoek van de gemeenteraad naar alle stappen die het college zette tussen 1 januari en 26 oktober 2023 in het plan voor de vestiging van een opvang van Oekraïners in Maasbommel. Het sluiten van het huurcontract met ondernemer Levent Karahan bijvoorbeeld.

Belangrijkste conclusie: er werd te weinig vastgelegd op papier.

Witte vlekken in het dossier

Niets nieuws voor de aanwezige raadsleden Erik Sweep van de VVD en Piet Donkers van Sociaal Maas en Waal. Sweep: „We hebben vaak als raad aangegeven: neem ons mee, informeer ons. En toch zijn er bewust of onbewust zaken niet vastgelegd.” Het rapport wemelt van de witte vlekken. Veel details ontbreken….

We mogen van het college een stuk deskundig­heid verwachten. Daar merk ik niets vanPiet Donkers, Fractievoorzitter Sociaal Maas en Waal

Frans van Echteld van de FD (Federatie Dorpslijsten) constateerde nog iets bijzonders: „Op geen enkele besluitenlijst van het college komt de opvang voor.” Was er dan geen besluit genomen? Wie besliste er dan over de grote investeringen, waar de raad akkoord op had moeten geven en wie besliste er over de contracten met Karahan? „Een vreemde situatie”, aldus Van Echteld.

Van Neerbos: „We hebben het in het college besproken en er ja op gezegd. Dat had op de besluitenlijst vermeld moeten zijn.” Wethouder Marieke van den Boom lichtte het verder toe: „Stukken zijn onder de arm meegenomen en niet in het systeem gezet. Dat had zo niet gemoeten.”

‘Bestuurlijke dwaling’

Het idee was goed, uitbreiding van de opvang van oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne. De gemeente West Maas en Waal had begin 2023 het plan om hiervoor weer te gaan samenwerken met Karahan, die al naar grote tevredenheid een opvang in zijn pand in Altforst runt.

Karahan kocht op basis van vastgelegde nieuwe afspraken een villa in Maasbommel en een in Wamel en startte de verbouwing. West Maas en Waal leende hem er tonnen voor.

Maar het ging mis. De gemeente was in de veronderstelling dat ze met Karahan een contract had getekend, met daarin de belangrijke voorwaarde dat de gemeenteraad er nog wel mee akkoord moest gaan. Zo niet, geen opvang. Maar de gemeentesecretaris, die inmiddels ontslagen is, had de dag ervoor een contract naar Karahan gestuurd waar dat níét in stond.

„Dat wisten wij niet”, geeft Van Neerbos aan. „Daar begon voor ons de bestuurlijke dwaling. Ook richting u als raad.”

Voor raadslid Piet Donkers onbegrijpelijk. Waarom zou Karahan een miljoeneninvestering doen met de kans dat de huurovereenkomst door de gemeente ontbonden kon worden. „We mogen van het college een stuk deskundigheid verwachten. Daar merk ik niets van.”

Van Neerbos: „Die conclusie snap ik als je naar dit dossier kijkt.”

Gaan de aanbevelin­gen voor een cultuurom­slag zorgen? Is het al op alle afdelingen geland?Erik Sweep, Raadslid VVD

Toen Van Neerbos en Van den Boom in oktober 2023 de stekker uit de opvang in Maasbommel trokken tijdens een informatieavond met bewoners, stapte Karahan naar de rechter en kreeg gelijk. De gemeente moest zich houden aan het contract, de eerste versie, zónder ontbindende voorwaarde.

Het kostte de gemeente tonnen en uiteindelijk betaalde ze een bedrag van zo’n 4,2 miljoen voor de overname van de twee villa’s. Ze maakt nu zelf plannen voor de panden.

Van Neerbos: „Er zitten blaren op onze billen, die voelen wij, maar we hebben niet met werkloze handen vervolgens toe staan kijken, we hebben het wel aangepakt.” Sinds Maasbommel worden inwoners op tijd betrokken bij nieuwe plannen bijvoorbeeld.

Aanbevelingen liggen voor de hand

Het rapport van BMC bevat ook aanbevelingen. „Voor de hand liggend”, volgens Sweep. Meer vastleggen bijvoorbeeld, betere communicatie. „Gaan de aanbevelingen voor een cultuuromslag zorgen? Is het al op alle afdelingen geland?”

Donkers vindt dat de opvangkwestie niet op zichzelf staat. „Het heeft ook betrekking op woningbouw, afspraken met Sociom en het beantwoorden van vragen van raadsleden.” De werkcultuur moet veranderen, volgens hem. „De laatste tien jaar zijn er signalen dat dingen niet goed gingen. Mensen zijn op non-actief gezet als ze het ergens niet mee eens waren.”

Van Neerbos: „We zijn zeer actief met de aanbevelingen aan de slag gegaan.” Een half jaar geleden al, liet hij weten. „Welk besluit we ook nemen, welk proces en project we ook oppakken, het moet deugdelijk gedocumenteerd worden.”

Helemaal gerust zijn de meeste raadsleden duidelijk nog niet. Het college zal zich moeten bewijzen.